WESTIVAL Sztuka Architektury to festiwal poświęcony szeroko rozumianej architekturze odbywający się co roku w Szczecinie. Wydarzenie powstało z inicjatywy Stowarzyszenia Architektów Polskich Oddział w Szczecinie. Nazwa imprezy nawiązuje do zachodniego krańca, ale szerzej rozumiana, może być odczytywana jako przekraczanie granic w architekturze.
Przez 6 edycji impreza wpisała się na stałe w kalendarz kulturalny Szczecina. Co roku jesienią na 3 dni miasto przeżywa architektoniczne święto, które przyciąga nie tylko pasjonatów architektury, ale i mieszkańców Szczecina, bowiem Westival zawsze ma wątki lokalne. Każda edycja to przewodni motyw, wokół którego budowany jest cały program wydarzenia: wystawy, wykłady, prelekcje, wycieczki oraz warsztaty.
Tegoroczna siódma edycja WESTIVALU Sztuka Architektury ma charakter niezwykły. Po pierwsze miejsce – główna wystawa będzie w nowym obiekcie Trafostacji Sztuki. Po drugie – bogaty program wydarzeń. Po trzecie – niezwykła sposobność by na nowo odkryć miasto i jego nowe ikony, jak będące w budowie obiekty Filharmonii czy Muzeum Przełomów.
Po raz pierwszy też organizator wydarzenia – Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział w Szczecinie – zaprosił zewnętrznych kuratorów. Wybrano duet kuratorski Architecture Snob, który tworzą Tomasz Malkowski i Marcin Szczelina. Dla tej edycji przygotowali temat główny „Made in… architektura narodowa?”, który dotyka kwestii tożsamość architektury oraz zadaje fundamentalne pytanie – czy istnieje polska architektura, czy jest jeszcze miejsce na style narodowe w zglobalizowanym świecie?
PROGRAM WYDARZEŃ
ŚRODA, 23.10.2013
19.00 rozpoczęcie warsztatów studenckich w Trafostacji Sztuki
24-27.10.2013
warsztaty studenckie
13.00 wykład otwarty Johana de Koninga – Trafostacja Sztuki, ul. Św. Ducha
I DZIEŃ – PIĄTEK, 25.10.2013
warsztaty studenckie – przez cały dzień
12.00 gra miejska „Zapamiętaj Szczecin”
13.00 konferencja prasowa połączona z oprowadzaniem kuratorskim po wystawie głównej
13.00 wykład otwarty Johana de Koninga w Trafostacji Sztuki
17.00 Wystawa najlepszych dyplomów BDA/SARP – Galeria Forma na Wydziale Architektury ZUT
19.00 Otwarcie WESTIVALU, inauguracja wystawy głównej – Trafostacja Sztuki
20.30 Filip Springer – spotkanie autorskie; rozmowa o nowej książce „Kolumnada z wanną”
Nowa Siedziba SARP, ul. Mariacka 10
21.30 afterparty – Brama Jazz Cafe
II DZIEŃ – SOBOTA, 26.10.2013
9.00 − 11.00 oprowadzanie po budynku nowej filharmonii
9.00 − 11.00 oprowadzanie po Centrum Dialogu „Przełomy”
11.00 oprowadzanie kuratorskie po wystawie głównej – otwarte dla wszystkich
12.00 FILMY – kino WESTIVALOWE z Jadwigą Kocur – Český Film, Al. Jana Pawła II 3
13.00 wykład otwarty Johana de Koninga – Trafostacja Sztuki
14.00 PANEL WYKŁADOWY: „Made in… architektura narodowa?”
BLOK 1 – wokół narodowości
14.05 Architecture Snob – “Made in…” wprowadzenie do tematu wystąpień
14.20 przerwa na kawę
14.25 Maciej Miłobędzki – JEMS Architekci
14.45 dłuższa przerwa na kawę
BLOK 2 – Narodowi – Kosmopolityczni
15.00 Ewa P. Porębska – “Made IN – Made FOR”
15.20 przerwa na kawę
15.25 Katarzyna Krakowiak
15.45 dłuższa przerwa na kawę
16.00 Hugon Kowalski – “Wyzwanie”
16.25 przerwa na kawę
BLOK 3 – Nowe ikony Szczecina
16.45 Robert Konieczny – Centrum Dialogu “Przełomy”
17.15 przerwa na kawę
17.25 Barozzi Veiga – Filharmonia Szczecińska
ok. 18.00 koniec wykładów
20.00 afterparty – Brama Jazz Cafe + muzyka na żywo + wernisaż wystawy „Gra w kolory”
III DZIEŃ – NIEDZIELA, 27.10.2013
12.00 prezentacja publiczna warsztatów studenckich
11.00 warsztaty architektoniczne dla dzieci – Trafostacja Sztuki
12.00 nieoczywiste wycieczki architektoniczne po Szczecinie z Przemkiem Głową
14.00 maraton młodych szczecińskich pracowni architektonicznych
17.00 FILMY – kino WESTIVALOWE – Český Film, Al. Jana Pawła II 3
19.00 wycieczka lotnicza z Przemkiem Głową
WYSTAWA GŁÓWNA
Poprzez wystawę główną będziemy stawiać pytanie – czy w zglobalizowanym świecie jest jeszcze miejsce dla architektur narodowych? Będziemy też badać, czy istnieje coś takiego jak polska architektura? A jeśli tak, to czy ma ona swój styl, własny indywidualny głos? Dodatkowo miejsce festiwalu – Szczecin – dodaje wydarzeniu dodatkowych znaczeń z racji pogranicza jak i historii miasta oraz jego nadpisywania narodowościowego. Ekspozycja zajmie całą przestrzeń Trafostacji Sztuki, będzie składać się z szeregu działów, większość z nich dotyczyć będzie polskiej architektury. Nie zabraknie w niej jednak artystycznych i krytycznych komentarzy naszej rzeczywistości.
Artyści i architekci biorący udział w wystawie m.in.: Robert Konieczny KWK Promes, Tomasz Głowacki, Menthol Architects, Jurgen Mayer H., mobius architekci, Interurban, JSK Architekci, Ingarden & Ewý, Konior Studio, Sztuczne Fiołki, Miasto Moje A W Nim, L.U.C., Filip Springer, Joanna Nowicka.
Projekt i aranżacja wystawy: Zalewski Architecture Group
Asystenci kuratorów wystawy: Paulina Kałużna, Łukasz Jarząbek
Kiedy: od 25 października do 17 listopada
Gdzie: Trafostacja Sztuki
WYSTAWA BDA-SARP
Na Wydziale Architektury Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie zaprezentowana zostanie wystawa najlepszych prac z Dorocznej Polsko-Niemieckiej Nagrody Integracyjnej BDA-SARP. Nagroda to wspólna inicjatywa najważniejszych stowarzyszeń architektonicznych z Polski i Niemiec, jej celem jest promocja współpracy i integracji środowiskowej młodych architektów z Niemiec i Polski. Wystawa przedstawi najlepsze prace dyplomowe studentów architektury z obu krajów. Ekspozycja będzie miała miejsce w Galerii Architektów FORMA na Wydziale Architektury ZUT.
Kiedy: 25 października (piątek) godzina 17.00
Gdzie: Wydział Architektury Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
WARSZTATY DLA STUDENTÓW ARCHITEKTURY I ARCHITEKTÓW
LOKALNI_NIE_GLOBALNI
Motywem przewodnim i celem pracy będzie próba poszukiwania podstaw twórczości w oparciu o „lokalność” i szeroko rozumianą „polskość”. Pretekstem do działań twórczych o charakterze projektowym będzie bezpośrednie otoczenie Trafostacji Sztuki w Szczecinie, czyli kwartał zabudowy związany bezpośrednio z ul. Świętego Ducha i łączący w sobie ślady obecności oraz twórczej aktywności ludzi na przestrzeni dziejów rozwoju miasta. Znajdziemy także ślady naszegozamieszkiwania i przekształcania tego miejsca. Rozwiązując problemy przestrzenne i estetyczne tego fragmentu Szczecina chcielibyśmy pozostawić pozytywny ślad naszej obecności w przestrzeni poprzez ukształtowanie wybranych miejsc „po naszemu”, przekraczając przy tej okazji bieżące trendy i globalne tendencje.
Prowadzący warsztaty: arch. Johan de Koning (Rotterdamse Academie van Bouwkunst, Laboratorium voor Architektuur www.lab4arch.com, Holandia), arch. Jarosław Bondar (Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny, Laboratorium Architektury, www.lab4arch.pl, Szczecin)
Kiedy: 23 – 27 października
Gdzie: Trafostacja Sztuki
MARATON MŁODYCH PRACOWNI
Prezentacja młodych i progresywnych pracowni architektonicznych ze Szczecina. Pierwsze tak szerokie publiczne przedstawienie potencjału, jaki tkwi w nowej architekturze miasta i „świeżej krwi” środowiska architektonicznego. Prezentacja będzie miała formę „maratonu”, dynamiczne wystąpienia uczestników będą następować kolejno po sobie. Każda pracownia będzie miała 5 minut i maksymalnie 20 slajdów na zaprezentowanie swoich dokonań czy portfolio. Pomysłodawca maratonu młodych pracowni: Tomasz Sachanowicz – pasjonat architektury, aktywista, społecznik, absolwent Wydziału Budownictwa i Architektury Politechniki Szczecińskiej 2005; zdobywał doświadczenie w wiodących pracowniach architektonicznych w Londynie, Rotterdamie i Szczecinie; obecnie działa pod szyldem S.LAB architektura; pomysłodawca strony Architektura w Szczecinie; regularnie pisze o architekturze dla serwisu www.bryla.pl oraz bloga Architektura w Szczecinie;
Kiedy: 27 października (niedziela) godzina 14:00
Gdzie: Trafostacja Sztuki
WYCIECZKI Z PRZEMKIEM GŁOWĄ
W ramach 7 edycji WESTIVALU nieoczywiste, nieoczekiwane i nietuzinkowe wycieczki po Szczecinie poprowadzi Przemek Głowa. Przewodnik miejski. Bookinista plecakowy. Były harcerz i ministrant. Anarcho-katolicki surrealista. Od 20 lat wegetarianin. Współpracuje z ważniejszymi instytucjami kultury i organizacjami samo- i pozarządowymi. Felietonista. Prowadzi wykłady z etnografii, historii sztuki i miasta Szczecina w Zamku Książąt Pomorskich, Muzeum Narodowym, Piwnicy Kany, Galerii Odra Zoo i Pizzerii Vinci. Współtwórca szczecińskich tras turystycznych. Współautor wydawnictwa „Zrób to w Szczecinie”. Szczeciński bloger, w trakcie WESTIVALU, poprowadzi 3 wycieczki w tym jedną specjalną…wycieczkę lotniczą!
Kiedy: 27 października (niedziela) godzina 12.00 i 19.00
Gdzie: start wycieczek – Biuro Westivalu Architektury 2013 ul. Mariacka 10
WYSTAWA – GRA W KOLORY
Lapidarna, niepełna i subiektywna prezentacja szczecińskiej architektury na przestrzeni lat – tej powstałej, tej powstającej i tej niezrealizowanej – będącej zapisem inspiracji miejscem i czasem, oraz potencjału szczecińskich architektów – na tle tematu westivalu: „Made in… architektura narodowa?”. Tytuł wystawy wiąże się z kolorami przypisanymi prezentowanym realizacjom i projektom – w zależności od czasu powstania, realizacji lub jej braku…Prezentowane będą obiekty zlokalizowane w miejscach istniejących w ogólnej świadomości Szczecinian, kształtujących tożsamość miasta.
Kategorie:
realizacje „historyczne” – dotyczy dokonań architektów, którzy już nie są czynni zawodowo
realizacje czynnych zawodowo szczecińskich architektów
projekty szczecińskich architektów, które są w fazie przygotowań do fizycznej realizacji
projekty szczecińskich architektów – które nie doczekały się realizacji
Kiedy: 25 października 31 października, start na wieczornym jazz-party w pierwszym dniu Westivalu
z udziałem uczestników i zaproszonych gości
Gdzie: BRAMA Jazz Cafe, pl. Hołdu Pruskiego 1
KINO WESTIVALOWE
Gościem specjalnym WESTIVALU będzie najbardziej uznana reżyserka filmów dokumentalnych o architekturze w Polsce – Jadwiga Kocur. W Szczecinie zaprezentuje dwa filmy: „Dwugłowy smok” oraz „Porwanie Europy” – oba wyjątkowo mocno dotykają tematu architektur narodowych. Pokazy filmów odbędą się w sobotę 26 października i w niedzielę 27 października w kino-kawiarni Czeski Film w Szczecinie przy al. Jana Pawła II 3.
„Dwugłowy smok” jest o „architektonicznej zimnej wojnie”, jaka rozgrywała się w międzywojniu na Górnym Śląsku, gdzie z jednej strony było polskie Katowice, z drugiej niemieckie Zabrze, Bytom i Gliwice (Hindenburg, Beuten i Gliwitz). Miasta po obu stronach granicy prześcigały się w budowaniu nowoczesnych gmachów.
„Porwanie Europy” to z kolei szukanie polskiego stylu w latach 30., kiedy Polska jak i cała Europa podążały w kierunku nacjonalizmu, nawet u nas powstawała architektura „faszyzująca”, gdzie monumentalne gmachy miały pokazywać siłę czy nawet mocarstwowość kraju.
Jadwiga Kocur – reżyserska i scenarzystka filmów dokumentalnych poświęconych przede wszystkim architekturze, ale i sztuce. Gdyby nie architektura, byłaby – jak mówi o sobie – skazana na czytanie książek. Dlatego jej filmy są wynikiem nie tyle fascynacji architekturą, ile fascynacją nieskończonych możliwości odczytywania historii zapisanych w czasie dzięki architekturze właśnie. Z wykształcenia polonista z zawodu filmowiec. Swoją filmową drogę związała z architekturą. Debiutowała cyklem reportaży architektonicznych, realizowanych dla TVP pod tytułem „Odkrywanie przestrzeni”. Od 2006 roku realizuje niezależne kino, wciąż pozostając w kręgu architektury. Uczestniczka wielu prestiżowych festiwali filmowych oraz wystaw w kraju i za granicą, m. in. w USA, Kanadzie, Turcji, Niemczech , Wielkiej Brytanii i Czechach. Współpracowała z DISCOVERY CHANNEL. Obecnie jej filmy można zobaczyć na kanale PLANETE.
Kiedy: 26 października (sobota) o godzinie 12.00, 27 października (niedziela) o godzinie 17.00
Gdzie: Český Film, Al. Jana Pawła II 3
WARSZTATY ARCHITEKTONICZNE DLA DZIECI
Podczas WESTIVALU w TRAFOSTACJI SZTUKI przy ul. św. Ducha 4 odbędą się warsztaty zatytułowane KONSTRUO-FALOWANIE. Punktem wyjścia naszych działań będzie ŁUK, zastanowimy się gdzie można spotkać taki kształt i jakie są rodzaje łuków. Podczas prezentacji obejrzymy konstrukcje oparte na łuku oraz zajmiemy się ruchem falującym i kształtami przypominającymi fale. Wszystko po to, aby poznane pojęcia wykorzystać podczas działań praktycznych i przejść od inspiracji do realizacji. Każdy uczestnik wykona swoją trójwymiarową falującą strukturę.
KODA kids to grupa prowadzona przez trójkę architektów. Katarzyna Zwolak, Aleksandra Rus i Edyta Waszak ukończyły Politechnikę Szczecińską na wydziale Architektury i Budownictwa w 1999 r. Pomysł na zajęcia architektoniczne dla dzieci i młodzieży zrodził się po doświadczeniach w pracy zawodowej i obserwacji jak stereotypowo podchodzi się do tematu architektury oraz odbierania tej dziedziny jako hermetycznej, niedostępnej dla ludzi niezwiązanych z nią zawodowo. Celem działalności grupy KODA kids jest uświadomienie młodym ludziom, że mogą aktywnie uczestniczyć w kształtowaniu przestrzeni miasta.
Kiedy: 27 października (niedziela) godzina 12.00
Gdzie: Trafostacja Sztuki
GRA MIEJSKA
AHA Group+friends – interdyscyplinarna grupa zajmująca się designem i dobrym użytkowaniem przestrzeni miejskich, szykuje dla 7. edycji WESTIVALU specjalną grę miejską mającą na celu promocję Szczecina oraz lepsze poznanie miasta.
Gra rozgrywać się będzie na wielu poziomach (plansza, internet, przestrzeń miejska), polegać ma na interakcjach międzyludzkich, a jej tematem będzie Szczecin pokazywany z mniej znanej strony. Uczestnicy poruszać się będą symultanicznie zarówno po świecie rzeczywistym jak i wirtualnym, zdobywać punkty, a przede wszystkim wiedzę.
KONCERT ZESPOŁU THE PLOY
The Ploy to młody zespół powstały we wrześniu 2009 roku w Poznaniu. Tworzy go trzech muzyków: Iwo Borkowicz (wokal, instrumenty klawiszowe, gitara basowa), Stefan Czerwiński (gitary, instrumenty klawiszowe) oraz Andrzej Zujewicz (perkusja, trąbka, instrumenty klawiszowe). The Ploy nie stroni od śmiałych eksperymentów czego dowodem może być niestandardowy podział ról w zespole. Mimo tylko trzyosobowego składu, na koncertach The Ploy potrafi za pomocą szerokiej gamy instrumentów stworzyć niestandardowe, charakterystyczne brzmienie z pogranicza alternatywnego rocka, popu i elektroniki.
Do tej pory The Ploy zagrał kilkadziesiąt koncertów w całej Polsce. W październiku 2010 roku muzycy udostępnili samodzielnie nagraną płytę zatytułowaną „the ploy” dostępną w Internecie pod adresem: www.ploy.republika.pl. The Ploy jest finalistą jarocińskiego konkursu Rytmy Młodych co zaowocowało występami podczas gdańskich Juwenaliów, na antenie radiowej Czwórki i ostatecznie na małej scenie festiwalu Jarocin 2011.
Zespół występował jako support przed m.in., Fisz/Emade, Muchy, Myslovitz, T.Love. 9 września 2011 roku The Ploy rozgrzewali blisko czterotysięczną, poznańską publiczność przed występem Moniki Brodki w ramach cyklu koncertów organizowanych przez Red Bull na dachu autobusu. Zespół występował również na Red Bull Tourbus Before Party na polu namiotowym Heineken Open’er Festival 2012 oraz podczas Euro 2012 w poznańskiej strefie kibica w ramach Pozanań Alternative Energy razem z Gabą Kulką oraz Die Antwoord.
IKONY SZCZECINA – FILHARMONIA SZCZECIŃSKA I CENTRUM DIALOGU „PRZEŁOMY”
W ramach Westivalu odbędą się wycieczki po dwóch nowych ikonach architektonicznych Szczecina. Hiszpańscy architekci z pracowni Barozzi/Veiga oprowadzą po budowanej Filharmonii Szczecińskiej im. Mieczysława Karłowicza. Z kolei Robert Konieczny z pracowni KWK Promes będzie oprowadzał po Centrum Dialogu „Przełomy”.
BLOK WYKŁADOWY
Drugiego dnia WESTIVALU w Książnicy Pomorskiej odbędzie się blok wykładowy z udziałem wybitnych architektów, artystów i teoretyków architektury, którzy będą interpretować temat przewodni i zastanawiać się nad tym, czy istnieją architektury narodowe.
Tego dnia wystąpienia będą mieć m.in.: Robert Konieczny, Estudio Barozzi Veiga, Filip Springer, Hugon Kowalski, Katarzyna Krakowiak.
GOŚCIE WESTIVALU
Ewa P. Porębska
sobota, 26 października, 15.00
Książnica Pomorska
Architekt, krytyk architektury. Redaktor naczelna miesięcznika „Architektura-murator” i wiceprezes wydawnictwa MURATOR SA. Juror Europejskiej Nagrody Architektonicznej imienia Miesa van der Rohe 2013. Członek Rady Ekspertów Nagrody European Prize for Urban Public Space oraz „scout” nagrody City to City FAD Award. Członek jury World Architecture Festiwal w Barcelonie w latach 2008-2010. Członek Rady Muzeum Architektury we Wrocławiu. Działa na rzecz popularyzacji najlepszych wzorców architektury – napisała wiele artykułów na tematy związane z architekturą (Architektura, Architektura murator, Detail, Baumeister i in.), miała wykłady o polskiej architekturze m.in. w AZW w Wiedniu i GSAPP Columbia Univesity w Nowym Jorku. Jest współtwórcą kilkunastu wystaw, w tym koncepcji wystawy „Warszawa. Na dzień przed” (Zachęta, 1998). Była polskim kuratorem międzynarodowej wystawy fotografii architektonicznej „Form and non-form” (Luksemburg, 2005). Stworzyła koncepcję i była kuratorem wystawy „Polska. Ikony architektury” (CSW Warszawa 2006, następnie kilka miast europejskich) zrealizowanej przez czasopismo „Architektura-murator” we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych. Jest też autorką koncepcji i organizatorką cyklicznego konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE na najlepsze budynki zrealizowane w Polsce po upadku komunizmu. W latach dziewięćdziesiątych była współautorką cyklu programów dla polskiej telewizji publicznej na temat współczesnej architektury (film „Czerwony Pałac” prezentowany był w 2004 roku ramach Sezonu Polskiego we Francji w Audytorium du Louvre w Paryżu). Za zasługi dla rozwoju i promocji architektury polskiej otrzymała medal Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej oraz medal Stowarzyszenia Architektów Polskich SARP „Bene Merentibus”, zaś w 2009 roku za współpracę w dziedzinie architektury między Polską a Holandią Ambasador Królestwa Niderlandów uhonorował ją przyznaniem fragmentu stumetrowej ławki w Amsterdamie zaprojektowanej przez Claudię Linders – ”Space to take place” jest prezentem dla tysiąca osób na całym świecie, które wnoszą wkład w promocję wizerunku Niderlandów poza granicami kraju.
Robert Konieczny
sobota, 26 października 2013, 9.00-10.00 oraz 16.45
Centrum Dialogu Przełomy / Książnica Pomorska
Założyciel pracowni KWK Promes, na Westivalu w Szczecinie wystąpi w podwójnej roli: wygłosi wykład oraz oprowadzi po swojej najnowszej realizacji – budowanym właśnie Centrum Dialogu „Przełomy”. Konieczny jest jednym z najczęściej nagradzanych polskich architektów, ma też największą liczbę zagranicznych publikacji. Jest autorem rozpoznawalnych domów jednorodzinnych, każdorazowo jego projekty to nowatorskie koncepty rozszerzające definicję współczesnego domu. W sobotę 26 października Konieczny będzie oprowadzał po Centrum Dialogu „Przełomy” – hybrydowym pawilonie będącym połączeniem budynku i placu. Pracownia KWK Promes wygrała przed kilku laty konkurs na projekt tego muzeum. Dziś można podziwiać pawilon w stanie surowym. Mimo że większa jego część znajduje się pod ziemią – na powierzchni widoczny jest już charakterystyczny, wygięty dach, będący zarazem posadzką placu. Między godziną 9 a 10 rano odbędą się dwie wycieczki z architektem po obiekcie. W tym samym dniu w godzinach popołudniowych Robert Konieczny wygłosi wykład w ramach panelu wykładowego „Made in… architektura narodowa?”. Na wykład zapraszamy do Książnicy Pomorskiej.
Alberto Veiga
sobota, 26 października, 9.00-10.00 oraz 17.25
Filharmonia Szczecińska / Książnica Pomorska
Gościem specjalnym Westivalu Sztuka Architektury będzie Alberto Veiga z Pracowni Estudio Barozzi Veiga, która w Szczecinie realizuje nowy gmach Filharmonii Szczecińskiej. W sobotę 26 października Alberto Veiga oprowadzi 2 wycieczki po budowie filharmonii, a popołudniu w budynku Książnicy Pomorskiej wygłosi wykład – specjalnie przygotowany na Westival. Aberto Veiga urodził się w Santiago de Compostela w Hiszpanii, studiował architekturę na ETSA de Navarra. Po ukończeniu studiów w latach 1997–2001pracował jako asystent architekta w pracowni Patxi Mangado. Od 2001–03 pracował jako architekt prowadzący w Guillermo Vázquez Consuegra, gdzie współpracował nad projektami wielu nagradzanych budynków. W 2004 roku założył wspólnie z włoskim architektem Fabrizio Barozzi własną pracownię – Estudio Barozzi Veiga. Alberto Veiga wykłada projektowanie architektury na Międzynarodowym Uniwersytecie Catalunya.
Estudio Barozzi Veiga to autorzy ikonicznych gmachów, każdy o niepowtarzalnej formie i typologii. W 2011 roku zrealizowali Audytorium i Pałac Kongresowy Infanta Doña Elena w Águilas. Mają też na koncie niezwykle efektowne Konsorcjum Winiarskie Ribera del Duero położone w historycznym zakątku regionu Burgos w Hiszpanii.
W Szczecinie realizują gmach filharmonii, którego bryła z wysokimi dachami z jednej strony nawiązuje do historycznej zabudowy, z drugiej, poprzez białą, wielowarstwową okładzinę – kojarzy się z lodowcem albo ziszczonym snem ekspresjonistów o katedrze ze szkła. Wnętrza filharmonii zaskakują przestrzennością wielkiego foyer oraz… całkowicie złotą salą koncertową.
W ramach Westivalu Architektury Alberto oprowadzi wycieczki po budowie Filharmonii, a także wygłosi wykład dotyczący tej nowej ikony Szczecina.
Hugon Kowalski
sobota, 26 października, 16.00
Książnica Pomorska
To pierwszy Polak, który otrzymał prestiżową nagrodę Archiprix Interantional za najlepszy dyplom architektoniczny na świecie. Międzynarodowe jury doceniło jego projekt dyplomowy „Porozmawiajmy o śmieciach” o slumsach w Mumbaju. Na Westivalu wystąpi z wykładem już 26 października! Hugon Kowalski w 2011 roku ukończył studia na wydziale Architektury i Urbanistyki na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. Od 2010 roku pracuje na uczelni jako asystent kierownika katedry Architektury i Urbanistyki UA. W trakcie studiów odbył praktyki w wielu pracowniach m.in. w Foster and Partners, Igenhoven Architects . W 2010 na czwartym roku studiów założył własną pracownie UGO architecture, którą rozwija do dziś. Laureat 24 nagród w konkursach. Jego projekty publikowane były m.in w Mark Magazine, Blueprint Magazine, AWM, OUTLOOK Magazine China, Spazio Casa Magazine, La Reppublica czy Newsweek Polska. Od listopada 2012 członek zarządu poznańskiego oddziału SARP.
Maciej Miłobędzki
sobota, 26 października, 14.25
Książnica Pomorska
Architekt, urodził się w 1959 roku w Warszawie. W 1985 ukończył Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej. W latach 1984-1988 pracował w Spółdzielni Pracy Twórczej Architektów Plastyków. W 1988 roku razem z Olgierdem Jagiełło i Jerzym Szczepanikiem-Dzikowskim założył spółkę JEMS. Od tej pory cała jego działalność jest związana z pracownią JEMS Architekci. Laureat Honorowej Nagrody SARP – 2002. Maciej Miłobędzki będzie gościem pierwszego bloku wykładowego pn. „Wokół narodowości”.
Katarzyna Krakowiak
sobota, 26 października, 15.25
Książnica Pomorska
Do Szczecina z wykładem przyjedzie jedna z najbardziej utytułowanych artystek młodego pokolenia – Katarzyna Krakowiak. Absolwentka ASP w Poznaniu w klasie rzeźby u Mirosława Bałki odnosi sukces za sukcesem. W miniony weekend jej kolekcja wyróżnień powiększyła się o główną nagrodę w kategorii Kultura i Sztuka plebiscytu „Polacy z Werwą”, a kilka dni wcześniej obroniła doktorat pod kierunkiem prof. Bałki na ASP w Warszawie. Mimo napiętego grafiku i realizacji wielu projektów na świecie artystka znalazła czas na Westival. Zaraz po wykładzie w Szczecinie leci do Nowego Jorku, gdzie realizuje projekt w ramach festiwalu Performa. Bierze również udział w trwającym właśnie Triennale Architektury w Lizbonie, stworzy tam instalację, której kuratorami jest Architecture Snob.
Katarzyna Krakowiak – rzeźbiarka eksplorująca granice architektury za pomocą różnych mediów, przeważnie dźwięku, twórczyni wielkoskalowych instalacji powiązanych z istniejącymi budynkami lub strukturami miejskimi. W 2006 r. ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Poznaniu w pracowni Mirosława Bałki, którego asystentką była w latach 2004–07. Za projekt przygotowany wspólnie z kuratorem Michałem Liberą otrzymała specjalne wyróżnienie na Biennale Architektury w Wenecji w 2012 roku. Jest autorką projektu „Radio all.FM” realizowanego w różnych miastach świata (m.in. Jerozolima, Tallin, Meksyk, Wrocław, Göteborg). W 2013 roku w Foundation for Art and Creative Technology (FACT) w Liverpoolu w ramach międzynarodowej wystawy „Turning FACT Inside Out” przygotowała instalacje „Chute” w głównym budynku galerii. Przekształciła salę w rezonującą przestrzeń industrialną, która podsłuchuje i wzmacnia odgłosy gmachu, jego użytkowników oraz miasta – wzmocnione dźwięki „spadały” na zwiedzających. W listopadzie 2013 roku pokaże nowy projekt zrealizowany wspólnie ze Storefront for Art and Architecture w Nowym Jorku w ramach Performa 13. Wspólnie z Bojanem Djordjevem przygotowuje operę, której premierę planuje się na 2014 rok w Umea w Szwecji. Opera będzie poruszać tematy krążące wokół niezrozumiałości mowy ludzkiej a libretto zostanie oparte o tłumaczenia symultaniczne. Jest pierwszą polską artystka, której projekt jest publikowany na stronie post.at.moma.org – projektu badawczego MoMA w Nowym Jorku.
Filip Springer
piątek, 25 października, 20.30
nowa siedziba SARP, ul. Mariacka 10
Reporter i fotograf znany ze swoich architektonicznych fascynacji, ale i… obsesji. Dokumentuje architekturę zagrożoną, której poświęcił książkę reporterską ze swoimi zdjęciami „Źle urodzone. Reportaże o architekturze PRL-u”. Jego kolejna książka „Miedzianka. Historia znikania” – znalazła się w finale Nagrody im. R. Kapuścińskiego za Reportaż Literacki 2011 i była nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia 2012, była także finalistą Nagrody Literackiej Nike 2012. Dosłownie kilka dni temu ukazała się jego kolejna książka – „Wanna z kolumnadą. Reportaże o polskiej przestrzeni”. Springer nie zaważając na zagradzające mu drogę płoty, meandrując pomiędzy setkami billboardów, przemierzał Polskę wszerz i wzdłuż. Na Śląsku znalazł egipską piramidę, w Jelonkach coś w rodzaju Partenonu, a pod Warszawą wenecki pałac. Przy okazji określił też nową jednostkę chorobową – pastelozę. W książce bezlitośnie opisuje, słowem i obrazem, krajobraz polskich przestrzeni miejskich i podmiejskich.
Na WESTIVALU będzie można nie tylko zobaczyć prace Filipa Springera, które będą częścią wystawy „Made in… architektura narodowa” prezentowanej w Trafostacji Sztuki, będzie można też posłuchać samego autora. 25 października o godzinie 20.30 w nowej siedzibie SARP przy ul. Mariackiej 10 odbędzie się spotkanie autorskie; rozmowa o nowej książce „Kolumnada z wanną”.
IDEA 7. EDYCJI WESTIVALU
Made in… architektura narodowa?
Pytanie kim jestem – jest pytaniem fundamentalnym, które stale trzeba sobie zadawać, zwłaszcza w momentach kryzysowych, kiedy systemy wartości upadają lub wydają się być przebrzmiałe. Jesteśmy w momencie dziejowym, kiedy cały świat ma poważny problem z tożsamością. Kim jestem – pytają zagubione w ponowoczesnym zatomizowanym społeczeństwie jednostki, pytają narody rozpływające się w oceanie globalnych procesów. W tym wszystkim architektura – po XX-wiecznych rewolucjach, -izmach, wiedziona na pokuszenie przez kolejne ideologie – również staje przed elementarnym pytaniem o własną tożsamość, zwłaszcza architektura w kontekście narodowym. Czy po sukcesie stylu międzynarodowego, ogólnoświatowym pochodzie modernizmu, a także globalnych technologii, unifikacji technik budowlanych wprowadzanych przez ponadnarodowe korporacje, czy po wszechobecnej wymianie informacji i permanentnej implementacji elementów obcych – jest jeszcze miejsce na architekturę narodową?
W 1914 roku mówienie o architekturze Chin, architekturze Szwajcarii czy Indii miało jeszcze sens. Sto lat później, pod wpływem wojen, powstania rozmaitych reżimów politycznych, rozwoju Narodowych i międzynarodowych nurtów architektonicznych, indywidualnych talentów, przyjaźni, losów poszczególnych jednostek oraz rozwoju technologicznego, architektura mająca niegdyś swój specyficzny i lokalny charakter stała się wymienna i globalna. Tożsamość narodowa ustąpiła pozornie nowoczesności – napisał w swoim oświadczeniu kuratorskim Rem Koolhaas, kurator generalny 14. Międzynarodowego Biennale Architektury w Wenecji.
W Polsce pytanie o architekturę narodową jest dotkliwe – zważywszy na naszą burzliwą historię i permanentne przerywanie ciągłości rozwoju. To historia walki o własną tożsamość, chronienie się przed wpływami zaborców, kolejnych okupantów, narzucanych zewnętrznie styli.
Po 20 latach upragnionej wolności – polskość w architekturze kojarzy się wyłącznie źle – z pseudodworkami, które zalewają przedmieścia rozpływających się miast, z tandetną kostką brukową chodników, z betonowymi ogrodzeniami zdobnymi w barokowe rocaille, wszechobecnymi reklamami, chaosem przestrzennym, zawłaszczanymi przez deweloperów przestrzeniami publicznymi. Króluje „słowiańska dusza” w postaci źle rozumianej wolności – „róbta co chceta”, jak i nowobogackie „zastaw się, a postaw się”. Architektura polska to najczęściej „ctrl + c, ctrl + v” – polega na kopiowaniu gotowych rozwiązań z mitycznego wciąż Zachodu.
Dorota Masłowska w swoim dramacie „Między nami dobrze jest” ustami jednej z bohaterek wystawia wstrząsającą diagnozę: Każdy wie, że Polska głupi kraj, biedny i brzydki. Architektura brzydka, pogoda ciemna, temperatura zimna, nawet zwierzęta uciekły i schowały się w lasach. W telewizji złe programy, dowcipy niedowcipne, prezydent wygląda jak kartofel, a premier jak kabaczek. Premier wygląda jak kabaczek, a prezydent jak premier. We Francji jest Francja, w Ameryce Ameryka, w Niemczech są Niemcy i nawet w Czechach są Czechy, a tylko w Polsce jest Polska.
Polskość to coś wstydliwego. Patriotyzm zawłaszczyła u nas jedna strona sceny politycznej, co jeszcze bardziej utrudnia budowanie naszej narodowej tożsamości. Polacy wydają się jednoczyć tylko poprzez niechęć do Polski i wspólną frustrację wynikającą z tego, że… są Polakami. Jak tu budować tożsamość?
Ty nie masz korzeni…, tylko taką duchową niby-nóżkę, jak ameba, za pomocą której na chwilę przyczepiasz się do podłoża – tak do jednej z bohaterek powieści „Kobiety” autorstwa Joanny Bator mówi przyjaciółka.
Kim więc jesteśmy, kiedy nasze korzenie są liche? Jaka jest architektura polska? Czy w ogóle istnieje architektura polska?
Potrzebujemy własnego stylu m.in. w architekturze i wzornictwie, który odzwierciedli najlepsze tradycje. Stylu, który kojarzyć się będzie z odwagą i wolnością, z otwarciem na nowoczesność i będzie wizytówką Polski w świecie – powiedział minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski otwierając I Konferencję Infrastrukturalną MSZ w kwietniu 2013 roku
Pytanie o architekturę narodową w kontekście Szczecina – czy też Stetina, Stetyny, Stitina, Stitinum, Stitiny, Stetina, Stitti i Stettina – nabiera jeszcze głębszych znaczeń. Szczecin – miasto polskie od 1945 roku, wcześniej niemieckie, bywało w swojej burzliwej historii i pod okupacją szwedzką, francuską i rosyjską. Było też przed tysiącem lat w rękach pierwszych polskich władców. To miasto stojące wciąż przed otwartą kwestią dotyczącą własnej tożsamości, będące na styku narodów, ale i ciągle nadpisywane, jakby kolejni mieszkańcy na tym samym płótnie nanosili kolejną warstwę farby, tworzyli własny obraz, z własną mitologią i historią. W Szczecinie w ułamku chwili wymieniono całą społeczność. Przyjezdni Polacy znów nadpisali miasto, niemieckie nazwy zastąpiły polskie o konotacjach słowiańskich, sankcjonujące prapolskość Szczecina. Przepiękny układ urbanistyczny, gmachy pruskie, dostojne wille poniemieckie – a wśród tego bloki z wielkiej płyty, nowe centra handlowe. Gdzie kończy się architektura niemiecka, a gdzie zaczyna polska. Czy cezura czasowa ustanawia ten podział? A może granice są w naszych głowach?
WESTIVAL Made in… – architektura narodowa? będzie próbą zdefiniowania architektury narodowej – w sensie uniwersalnym, ale poprzez kontekst Polski i Szczecina – także próbą szukania architektury polskiej – jej cech, (stylu?), pragnień, przykładów oraz sensu istnienia – bo może nie potrzebna nam wcale „polska architektura”. Może idąc za słowami Metalowej Dziewczynki z „Między nami dobrze jest” Masłowskiej: Nie jesteśmy żadnymi Polakami, tylko normalnymi ludźmi!
Pragniemy by WESTIVAL stał się polem badawczym współczesnych architektur narodowych, by był znaczącym forum wymiany myśli dotyczących najistotniejszych kwestii związanych z architekturą. Wierzymy, że „narodowość” w architekturze to jeden z istotnych kluczy do powrotu do świata wartości. Jak pisał w swoim oświadczeniu kuratorskim Koolhaas: Przejście do tego, co wydaje się być rodzajem uniwersalnego języka architektury jest procesem znacznie bardziej skomplikowanym niż zwykliśmy uznawać, a uwikłane są weń znaczące spotkania kultur, wynalazki techniczne i trudno uchwytne starania, by pozostać „narodowym”. W czasach wszechobecnej wyszukiwarki Google i spłaszczenia pamięci kulturowej, kluczowym dla przyszłości architektury jest wskrzeszenie i wyeksponowanie tych [narodowych] narracji.
Westival w naszym wydaniu – to wydarzenie o charakterze międzynarodowym, które może stać się w kolejnych edycjach jedną z najbardziej poważanych imprez architektonicznych w Europie Środkowej.
Architecture Snob – kolektyw kuratorski założony przez Tomasza Malkowskiego i Marcina Szczelinę̨, którego zadaniem jest wprowadzenie krytycznego i merytorycznego dyskursu do architektonicznej debaty oraz promowanie architektury polskiej w obiegu międzynarodowym. Na łamach „Art & Business” prowadzą rozmowy o współczesnej architekturze.
Tomasz Malkowski – krytyk i kurator architektury. Dziennikarz „Gazety Wyborczej” w latach 2006-2008. Publikował w: „Architektura-murator”, „Architektura & Biznes”, „Archivolta”, „Gazeta Wyborcza”, „bryla.pl” i innych. Twórca i pomysłodawca popularnego portalu o architekturze i dizajnie – archirama.pl. Twórca i inicjator akcji i projektu „Brutal z Katowic” mającego na celu obronę przed wyburzeniem ostatniego przykładu brutalizmu w Polsce – dworca kolejowego w Katowicach. Laureat Nagrody Silesia Press 2007 dla najlepszego debiut dziennikarskiego, nominowany do nagrody im. Cegła Janoscha za popularyzację architektury powojennej. Obecnie pracuje jako redaktor prowadzący magazynu „ARCH” – dwumiesięcznika wydawanego przez Stowarzyszenie Architektów Polskich.
Marcin Szczelina – krytyk i kurator architektury. Kurator projektów min.: Isla Polonia – Grupo Aranea; Industrial Art – OFF Festival, Archicooking. Współkurator Biennale EVENTO 2009 w Bordeaux. Autor projektów poświęconych kondycji współczesnej architektury: „Ex-Architekci”, „Pills”, „Polskie Karaoke” w ramach wystawy „Na Okrągło”. Asystent dyrektora Aarona Betskiego na XI Biennale Architektury w Wenecji. Autor licznych tekstów o współczesnej architekturze i sztuce. W latach 2008–2009 redaktor pisma „Zawód: Architekt”. Korespondent magazynu „Domus” i felietonista miesięcznika „Sukces”.
www.facebook.com/Westival
www.westival.pl
Patronat: The City of Szczecin
Organizator: Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział w Szczecinie
Komitet organizacyjny: Członkowie zarządu SARP o/Szczecin: Anna Domżalska, Marek Orłowski, Karol Nieradka, Tomasz Sołdek, Sławomir Wunsch
Dyrektor: Karol Nieradka (506 045 601)
Kuratorzy: Architecture Snob (Tomasz Malkowski i Marcin Szczelina)
Patronat honorowy: Prezydent Miasta Szczecin Piotr Krzystek, Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego Olgierd Gablewicz
Patronat medialny: Architektura-Murator, Art & Business, Exklusiv, Sukces, Gazeta Wyborcza Szczecin, TVP Szczecin, Bryła.pl, O.pl, Architektura&Biznes, TVP Kultura, DesignAlive, wSzczecinie.pl, W-A.pl i Architektura w Szczecinie
Partner: Trafostacja Sztuki w Szczecinie
Kontakt: sarp@westival.pl
Media: media@westival.pl